واریس چیست؟ علائم و راه های درمان
واریس چیست؟
واریس پا یکی از مشکلات شایع عروقی است که بسیاری از افراد، بهخصوص زنان، با آن دستوپنجه نرم میکنند. این عارضه با ظاهر نامطلوب رگهای برجسته و پیچخورده همراه است و میتواند علاوه بر مشکلات زیبایی، باعث درد، تورم و سایر ناراحتیها شود. خوشبختانه با پیشرفت علم پزشکی، محصولات و روشهای مختلفی برای تشخیص و درمان واریس به وجود آمده است. در ادامه این مطلب، به بررسی جامع این عارضه خواهیم پرداخت و علل، علائم، و روشهای درمان آن را با شما به اشتراک خواهیم گذاشت.
واریس پا چیست؟
به طور خلاصه و ساده: واریس به گشاد شدن و پیچخوردگی سیاهرگها گفته میشود. سیاهرگها، نوعی از عروق بدن هستند که خون را از اندامها به قلب باز میگردانند. در حالت طبیعی، دریچههای موجود در سیاهرگها از بازگشت خون به سمت پایین جلوگیری میکنند. اما در افراد مبتلا به واریس، این دریچهها بهدرستی کار نمیکنند و در نتیجه خون در سیاهرگها جمع میشود و باعث ایجاد رگهای برجسته و پیچخورده میگردد.
عارضه واریس بیشتر در پاها دیده میشود؛ زیرا نیروی جاذبه زمین، بر بازگشت خون از پاها به قلب تأثیر میگذارد. رگهای واریسی معمولاً به رنگ آبی یا بنفش هستند و ممکن است در اندازههای مختلف ظاهر شوند. در برخی موارد، واریس میتواند باعث ایجاد لخته خون شود که البته میتواند خطرناک باشد.
واریس خفیف
این بیماری بیشتر در زنان دیده میشود. دلایل مختلفی برای این موضوع وجود دارد، از جمله تغییرات هورمونی در دوران بارداری و یائسگی، استفاده از قرصهای ضد بارداری و برخی عوامل ژنتیکی که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت. البته با اینکه شیوع واریس در زنان بیشتر است، ولی مردان نیز به خصوص در سنین بالاتر، ممکن است به این عارضه مبتلا شوند. همچنین عوامل ژنتیکی و برخی عادات زندگی ناسالم میتواند باعث بروز واریس در سنین جوانی نیز شود.

علت واریس پا
واریس پا زمانی رخ میدهد که دریچههای داخل رگها به درستی کار نکنند و خون به جای اینکه به سمت قلب حرکت کند، در سیاهرگها جمع شود. این تجمع خون باعث ایجاد رگهای برجسته و پیچخورده میشود. در حقیقت علل اصلی واریس پا عبارتند از:
ضعف دریچههای وریدی:
با افزایش سن، دریچههای داخل رگها ضعیف شده و عملکرد آنها کاهش مییابد. این امر باعث میشود خون به سمت پایین حرکت کرده و در رگها جمع شود.
ژنتیک:
داشتن سابقه خانوادگی واریس، خطر ابتلا به این عارضه را افزایش میدهد. البته هنوز ژن مربوط به این استعداد منفی در ژنوم افراد مستعد شناسایی نشده؛ اما تحقیقات نشان می¬دهد که ژنتیک، یک عامل قوی در این بیماری است.
ایستادن یا نشستن طولانی مدت:
افرادی که شغلشان ایجاب میکند مدت طولانی بایستند یا بنشینند، بیشتر در معرض خطر هستند.
چاقی و اضافه وزن:
اضافه وزن فشار زیادی به رگهای پا وارد میکند و خطر واریس را افزایش میدهد.
بارداری:
تغییرات هورمونی و افزایش حجم خون در دوران بارداری، رگهای پا را تحت فشار قرار میدهد.
لخته شدن خون:
وجود لخته خون در پاها یا حتی غلظت خون میتواند به واریس منجر شود.
تغییرات هورمونی:
تغییرات هورمونی در دوران قاعدگی، بارداری و یائسگی میتواند به واریس کمک کند.
آسیب به رگها:
ضربه یا آسیب به رگها میتواند باعث ضعف دیواره رگها و در نتیجه واریس شود.
عوامل دیگری که هرچند عامل مستقیم بیماری نیستند اما میتوانند خطر ابتلا به واریس را افزایش دهند، عبارتند از:
یبوست مزمن:
زور زدن هنگام دفع مدفوع میتواند به رگهای پا فشار وارد کند.
پوشیدن لباسهای تنگ:
لباسهای تنگ مانع از گردش خون مناسب در پاها میشوند.
کمبود فعالیت بدنی:
ورزش نکردن و داشتن سبک زندگی کم تحرک خطر واریس را افزایش میدهد.

علائم واریس پا در زنان
واریس پا عارضهای است که بیشتر در زنان مشاهده میشود و علائم مختلفی را به همراه دارد. این علائم معمولاً با افزایش سن و یا ایستادن طولانی مدت تشدید میشوند. علائم واریس در هر فرد ممکن است متفاوت باشد و شدت آنها نیز میتواند متفاوت باشد. برخی از زنان ممکن است هیچ علامتی نداشته باشند یا علائم بسیار خفیفی را تجربه کنند، در حالی که برخی دیگر ممکن است علائم شدیدتری را تجربه کنند. علائم شایع واریس پا در زنان عبارتند از:
رگهای برجسته و پیچخورده:
این برجستگیها معمولاً به رنگ آبی یا بنفش هستند و در قسمتهای مختلف پا، از جمله ساق پا و ران، دیده میشوند.
درد و سنگینی پاها:
احساس درد، فشار و سنگینی در پاها، به خصوص پس از ایستادن طولانی مدت، یکی از شایعترین علائم واریس است. این درد ممکن است به صورت تیر کشیدن یا گرفتگی عضلات نیز احساس شود.
تورم پاها:
تورم پاها، به ویژه در ناحیه مچ پا و ساق پا، یکی دیگر از علائم واریس است. این تورم معمولاً در پایان روز و پس از ایستادن طولانی مدت تشدید میشود.
خستگی پاها:
احساس خستگی و کوفتگی در پاها، به ویژه پس از فعالیتهای فیزیکی، از دیگر علائم واریس است.
خارش و تغییر رنگ پوست:
خارش و تغییر رنگ پوست در اطراف رگهای واریسی نیز ممکن است مشاهده شود که نشان از پیشرفت بیماری است.
گرفتگی عضلات ساق پا:
گرفتگی عضلات ساق پا، به ویژه در شب، یکی دیگر از علائم واریس است.
احساس گرما در پاها:
برخی افراد مبتلا به واریس، احساس گرما در پاهای خود میکنند که علت آن ممکن است هم¬زمانی واریس و فشار خون باشد.
درمان واریس پا در زنان
واریس پا اگرچه عارضهای آزاردهنده است، اما خوشبختانه روشهای درمانی مختلفی برای آن وجود دارد. انتخاب روش درمانی مناسب به عوامل مختلفی از جمله شدت بیماری، سن بیمار، وجود بیماریهای زمینهای و ترجیحات شخصی بستگی دارد. به طور کلی این روشهای درمانی به دو دسته تقسیم میشوند:
1. روشهای غیر جراحی:
که شامل روش¬های زیر هستند:
-
جورابهای واریس:
این جورابها با وارد آوردن فشار به پاها، از تجمع خون در رگها جلوگیری کرده و به بهبود گردش خون کمک میکنند.
-
اسکلروتراپی:
در این روش، مادهای شیمیایی به داخل رگهای واریسی تزریق میشود که باعث التهاب و بسته شدن آنها میشود. رگهای بسته شده به مرور زمان جذب بدن میشوند.
-
لیزر درمانی:
در این روش از اشعه لیزر برای بستن رگهای واریسی استفاده میشود. لیزر درمانی روشی کمتهاجمی است و دوره نقاهت کوتاهی دارد.
-
رادیوفرکوئنسی:
این روش شبیه به لیزر درمانی است؛ با این تفاوت که از امواج رادیویی برای بستن رگها استفاده میشود.
-
ورزش و فعالیت بدنی:
ورزشهای سبک مانند پیادهروی، شنا و دوچرخهسواری به بهبود گردش خون و کاهش علائم واریس کمک میکنند.
-
کاهش وزن:
کاهش وزن به کاهش فشار بر روی رگهای پا کمک میکند.
-
بالا نگه داشتن پاها:
بالا نگه داشتن پاها به مدت حداقل 20 دقیقه در روز باعث کاهش تورم و بهبود گردش خون میشود.
2. روشهای جراحی:
در صورتی که روشهای غیر جراحی نتیجه بخش نباشند یا واریس بسیار شدید باشد، پزشک ممکن است به جراحی روی آورد. این جراحی نیز انواع مختلفی دارد:
- برداشتن رگ واریسی:
در این روش، رگهای واریسی با ایجاد برشهای کوچک در پوست برداشته میشوند.
- فلبکتومی:
در این روش، رگهای واریسی کوچکتر با استفاده از یک ابزار مخصوص از طریق سوراخهای ریزی که روی پوست ایجاد میشود، برداشته میشوند.
- جراحی لیگاسیون:
در این روش، رگهای واریسی با استفاده از نخهای مخصوص بسته میشوند.
علت واریس پا در جوانی
چرا افراد جوان به واریس مبتلا میشوند؟ این سوالی است که بسیاری از افراد جوانی که با این مشکل روبرو هستند، از خود میپرسند. در حالی که واریس بیشتر در افراد مسن دیده میشود، اما عوامل مختلفی میتواند باعث بروز واریس در جوانان شود. علل اصلی واریس در جوانی شامل موارد زیر است:
- ژنتیک:
مهمترین عامل خطر برای ابتلا به واریس، ژنتیک است. اگر در خانواده شما سابقه واریس یا مشکلات عروقی وجود داشته باشد، احتمال ابتلای شما نیز افزایش مییابد.
ایستادن یا نشستن طولانی مدت:
حتی جوانان نیز ممکن است به دلیل شغل یا سبک زندگی خود مجبور باشند مدت طولانی بایستند یا بنشینند که این امر باعث افزایش فشار بر رگهای پا و بروز واریس میشود.
- چاقی و اضافه وزن:
اضافه وزن در هر سنی میتواند خطر ابتلا به واریس را افزایش دهد.
- فعالیت بدنی کم:
کمتحرکی و نداشتن فعالیت بدنی منظم، گردش خون را کند کرده و خطر واریس را افزایش میدهد.
- تغییرات هورمونی:
تغییرات هورمونی در دوران بلوغ، بارداری و استفاده از برخی داروهای هورمونی میتواند به واریس کمک کند.
- آسیب به رگها:
ضربه یا آسیب به رگها میتواند باعث ضعف دیواره رگها و در نتیجه واریس شود.
- لختگی خون:
وجود لخته خون در پاها میتواند به واریس منجر شود.
محصولات درمانی واریس در مای دارو
محصولات درمانی و کمک درمانی بسیاری برای پیشگیری و درمان واریس در سایت موجود است که برخی از آن¬ها شامل موارد زیر هستند:
- کرم ونوگل گل دارو:
این کرم حاوی عصاره خشک گیاه شاه بلوط هندی (Aesculus hippocastanum) است که می¬تواند واریس¬های سطحی را در مراحل اولیه بیماری، از بین ببرد.
- کرم ژل واریس ونوپلنت آسکولاپیوس:
این کرم حاوی اسین، هپارین، عصاره خشک گیاه سنتلا، عصاره خشک گیاه ملیلوتوس و اولیویل گلوتینات است که می¬تواند تورم عروق خونی را کاهش دهد و باعث بهبود فیزیولوژیکی گردش میکروسیرکولاسیون در عروق بیمار شود.
- ژل مناسب رفع خستگی پا (ضدواریس) ژاک آندرل:
این کرم باعث خنک شدن عمیق پاها می¬شود و خستگی و سنگینی پاها را کاهش می¬دهد. همچنین با داشتن عصاره روغن دانه انگور، به بهبود بافت¬های آسیب دیده کمک می¬کند.
- ژل پیشگیری و درمان واریس ناپلار:
این ژل حاوی عصاره گیاه کوله خاس، شاه بلوط هندی و ویتامین K افزوده است که موجب رفع التهاب عروق عنکبوتی و جلوگیری از بروز لختگی در خون می¬شود.